Le pays des milles collines: Rwanda

 Het land waar ik ben geboren, bij een van de duizend heuvels: Rwanda. Een film die het Rwandagevoel best raakt, is helemaal onderstaande. Mensen zijn er vriendelijk maar afstandelijk, gereserveerd. De enige die op straat riep, was ik. Afstandelijk en toch buitengewoon lief. In sommige landen krijg je een: Njet and that’s it. Niet zo in Rwanda. In een supermarkt wou iemand naar de overkant van de straat gaan om toch maar te halen wat we er niet vonden. En wij: No, no, no. 

Ik mis het land en kreeg tranen op de luchthaven uit dankbaarheid dat ik er weer mocht zijn. 

Als je een Rwandees een compliment geeft, zegt hij/zij: “Thank you, we try to do our best.” Tja, als je ziet hoe Kigali superclean is, was het voor mij niet moeilijk om een link met Japan te maken: een hardwerkend, gereserveerd, beleefd, supervriendelijk proper, net volk. En ook heel Afrikaans. Misschien is het typisch Oost-Afrikaans, dunno, als je iets ‘bijzonder’ doet, komen veel mensen kijken. Een gathering. De gereserveerde Rwandezen zeggen niets maar komen wel kijken. Zo hadden we een stop halverwege Kigali en Akagera, het hele dorp kwam naar ons kijken. Zelfs de plaatselijke hunk kwam er zijn huis voor uit. Ze zeiden niets, alle blikken op ons. Niet eens vijandelijk ofzo. Gewoon kijken. 

Een andere stop op weg naar het gebied waar de gorilla’s leven kwam er een dame naast mijn toenmalige vriend staan. Ze zei alweer niets, bleef gewoon naast hem staan. 

Het land is prachtig, indrukwekkend, de mensen zijn er prachtig om te zien. De herontdekking van de gezonde keuken. Op een minimale oppervlakte heb je er savanne, oerwoud, idyllisch waterlandschap, een grootstad. Geen idee waarom ik nu naar Zuidelijk Afrika ga. 

De jaren waarin ik muziek ontdekte

Ik ben eigenlijk altijd best fanatiek geweest als het op muziek aankomt (en niet alleen op muziek 😆). Maar de jaren waarin ik m’n passie volledig grenzeloos kon uiten en het meeste heb ontdekt zijn mijn studentenjaren. Daarvoor was m’n muziekkeuze vrij ‘populair’, alhoewel ik dat toen absoluut niet vond. Je moest eigenlijk geen moeite doen voor dat soort albums, alleen maar MTV opzetten. 

Hoe ik het heb klaargespeeld in een tijd waarin ik geen internet had, m’n enige twee muziekboeken OOR’s Popencyclopedie (‘94) en een Top 40 Hitdossier (‘94) waren (waarschijnlijk het saaiste boek ever: het was niet meer dan een opsomming van alle hitsingles vanaf ‘65 ofzo. Toch las ik er met plezier in. Extreem nerdalert). Hoe ik het heb klaargespeeld massaal nieuwe niet zo populaire muziek te ontdekken, I dunno. Of toch: ik woonde haast in platenwinkels. Vooral de Gentse Music Mania was voor mij een speeltuin, eigenlijk kon ik geen muziekwinkel voorbijgaan. Boekenwinkel trouwens ook niet. 

Een wilde schatting: sowieso word je voor een (groot) deel beïnvloed door je omgeving maar ik denk dat ik toch wel minstens 70% van mijn muziek zelf heb ontdekt. 20% via m’n broer en de overige 10% via anderen (ouders, ex-lieven, vrienden -zo heb ik twee keer een compilatie van meer dan 100 nummers gekregen -, social media). Het is met plezier ploeteren en wroeten. En dankzij het internet ben ik er later ook meer over gaan lezen, music history is boeiend. 

In wat heb ik me verdiept: in vele, vele genres. Tijdens m’n studentenjaren was het voornamelijk jazz, klassiek, hipop, funk en rare grooves (funk en disco). Daarvoor pop, rock, soul en verschillende dancegenres (acid jazz, jungle, drum and bass etc.), disco. Pas twee jaar na m’n studententijd ben ik me via een leerling in house en techno gaan verdiepen. 

Het internet heeft natuurlijk m’n kennis nog veel meer uitgediept, en dan moet ik vooral de muzieksite MusicMeter bedanken. Alhoewel Beatport, Last FM en Allmusic ook een geweldige rol hebben gespeeld. En nog steeds die platenwinkels. Ik vond het heerlijk om bijvoorbeeld de Popkelder binnen te gaan en meteen te vragen: “Heb jij iets voor mij?”. In twee winkels kenden ze m’n smaak en wat ze me gaven was altijd raak. 

Shando

Ik heb al meer dan 20 jaar, misschien zelfs 30 jaar, een gezonde fascinatie,lichte obsessie met Shannen Doherty. Ik vind haar een plaatje met haar lange dikke donkerbruine lokken, sneeuwwitte huid, prachige grijsblauwe kijkers, enorm schattig, meisjesachtig, breekbaar met haar kleine uiterst frêle gestalte maar met een karakter om een U met uitroepteken te schrijven. Net als ik zou ze een INTP'er zijn: introvert, intuïtief, cerebraal en open voor nieuwe impulsen. 

Shannen Doherty had lang en volkomen onterecht een slechte reputatie: pas naar het einde toe she set the record straight. Het was niet Shannen die voor een toxische werksfeer zorgde, verschillende bronnen bevestigen dat het andere tegenspeelsters van zowel Beverly Hills 90210 als Charmed de boosdoeners op de set waren. Maar Shannen kreeg wel de schuld. En toch zweeg ze al die tijd.  

Haar lateness, emotionele buien op de 90210 set bleken het gevolg te zijn van huwelijksproblemen en een zieke vader in het ziekenhuis. Niet van late night parties. En achteraf werd ook verteld dat Jason Priestley een groter feestvarken was dan zijn fictieve tweelingzus. Shannen Doherty werd afgeschilderd als de Lindsay Lohan van de jaren '90. De waarheid is dat ze niet meer of minder uitging dan de tieners, twintigers van young Hollywood. In een interview sprak Shannen Doherty over haar reputatie, je merkte dat het ergens stak. Ook zei ze dat mensen bang van haar zijn: "They think I'll beat them up." 

 Een korte biografie: geboren op 12 april 1971 te Memphis in een Ierse familie. Ze heeft een oudere broer Sean. Ze verhuisde rond haar 7 jaar naar Los Angeles. Het is een gegoed gezin, haar vader had z'n eigen bedrijf. Na de verhuis kondigde Shannen zelf aan dat ze wilde acteren. Michael Landon merkte haar op in haar gastrol in Father Murpghy en cast haar vervolgens als Jenny Wilder in Little House on the Prairie. Verschillende televisie- en filmrollen volgden met als uitschieter een glansrol in Heathers, de cultfilm. 

Ze liep school op de Lycée Française van Los Angeles, een eliteschool. Shannen was een verstandige straight A studente. Haar leven was echter niet eenvoudig: beide ouders kregen te maken met ingrijpende zelfs dodelijke gezondheidscrisissen die maakten dat Shannen al op jonge leeftijd de voornaamste kostwinner was in huis. Zorgeloos kon je haar jeugdjaren niet noemen, alhoewel het een heel warm gezin betreft. 

 Haar grote doorbraak is natuurlijk Beverly Hills 90210, vier seizoenen lang gaf ze gestalte aan tweelingzus Brenda Walsh. Door aanhoudende spanningen op de set wordt ze uit de serie geschreven om dan later haar tweede beroemde rol te spelen, namelijk die van zus Prue Halliwell in Charmed. Nadat ze om dezelfde reden uit de serie wordt geschreven is haar carrière om zeep. Ze blijft nog wel voor televisie werken maar de mooie rollen blijven uit. Shannen was een goede actrice met veel passie voor haar vak. Volgens de makers van 90210 was zij met kop en schouders de beste acteur op de set. Ze kon nog zo begaaid en met een kater op de set komen, she nailed it vanaf de eerste take. Dat vonden de makers indrukwekkend, haar collega's zeggen ook veel van haar te hebben geleerd. 

 Hoe was Shannen Doherty? Bijzonder, uitzonderlijk outspoken, adrem, veel humor, enorm verstandig, enorm passioneel, uiterst gericht op haar privacy en alhoewel zijzelf een van de allergrootste slachtoffers van jaloerse roddelaars was, zou ze zelf openlijk nooit iets slecht over een ander zeggen. Een vrouw van felle woorden en nog mooiere daden, het tegenovergestelde van een narciste. Ze was ook totaal niet bezig met coververhalen enzo, ze wilde gewoon acteren. De makers van 90210 zeiden dat Shannen totaal geen interesse had om in de boekjes te staan en die boekjes waren de aanleiding van de spanningen op de set. Haar collega's waren stikjaloers en razendkwaad toen zij met Luke Perry en Jason Priestley de Rolling Stone cover haalde. 

Shannen Doherty was een mooie ultramoedige vrouw die haar strijd tegen borstkanker openlijk in alle schoonheid heeft gestreden. Maar nooit vaarwel, Shannen. Jij blijft hier. 

Six of One

 

Waarom deze titel? Voor een echte Friends quizzer is deze vraag easy-peasy: Six of One was namelijk de originele titel van een show die we nu als Friends kennen. Een show over Joey, Chandler, Monica, Phoebe, Ross en Rachel. 

Geen idee hoeveel malen ik elke episode heb herbekeken. Ik schat minstens een kleine twintig keer, minstens, het kan ook makkelijk dertig keer zijn. Of meer. In m’n tienerjaren volgde ik de show na schooltijd op VT4, na m’n studentenjaren (net zoals zoveel studenten destijds had ik geen kabeltelevisie) haalde ik de gemiste seizoenen dankzij dvd weer in. Zo kon ik urenlang op de sofa met een ex naar Friends kijken (“Nog een episode?” “Ja, doe er nog maar eentje.”), tijdens de intro iedere keer weer met hetzelfde enthousiasme in onze handen klappen. Écht waar. We werden er vrolijk van. Oprecht vrolijk. 

Cheers en Friends zijn de enige twee sitcoms waarvan ik de laatste episode, dubbele aflevering, op televisie zag (van Cheers, een special, op videocassette bewaard maar die kan ik niet meer afspelen).

Via Friends heb ik mezelf Engels aangeleerd na m’n schoolse en uniefjaren. Heel doelbewust: eerst met Engelse ondertiteling, daarna zonder ondertitels. 

Het is niet zomaar een show voor me. 

Friends heeft me ook door moeilijke tijden gesleurd. 

(Joey kijkt naar Cheers vanuit Londen) 

De enige reden, jaren geleden, waarom ik me op Netflix abonneerde was Friends. En was ook jarenlang de enige show die me er hield. Als je bijna dagelijks talloze episodes bekijkt, dan ìs dat z’n geld waard. 

Friends is meer dan een show voor me: geniet haast net net zo hard van Friends trivia. Na ik in een eettent werd ondervraagd door een medehardcore Friendsliefhebster, haar vuistdikke quizboek in de hand (“Doe maar meteen een moeilijke level”) heb ik mezelf een Kindle exemplaar aangeschaft. Van tijd tot tijd waag ik me dus aan een Friends quiz. 

Ook leuk: de memorabele guest stars: Billy Crystal en Robin Williams (hun scene was pure improvisatie), Brooke Shields (hier werd haar komische talent ontdekt), Jennifer Coolidge, Jon Lovitz,  Bruce Willis, Alec Baldwin, Christina Applegate. Naar mijn mening speelde Christina Applegate de meest hilarische gastrol. Misschien de beste gastrol in een sitcom, ever. 

Sinds Friends van Netflix verdween was het voor mij een no brainer dat ik mijn geliefde serie zou volgen naar een andere streamingdienst. Ik heb nu HBO max. Leuk aanbod, maar ik doe het dus voor Friends. 

Mijn favoriete Friends episodes zijn 

3. The One with the Blackout: “Gum is perfection” 

2. The One with the Embryos: “He’s a transponster!” “That’s not even a word!!!” 

1. The One Where No One’s Ready: “I’m wearing everything you own.” 

een mooi gesprek over trauma’s

 Ik ben vandaag met een bijzondere vriendin gaan eten, ik heb eigenlijk alleen maar bijzondere vrienden die ik veel liefde toedraag. Het resultaat van meer dan 10 jaar lang werken, opbouwen en snoeien in vriendschappen zodat alleen maar de ware vrienden overblijven. En ja, sommige ware vrienden verlies je (tijdelijk) uit het oog. Dat is nu eenmaal het leven. De liefde blijft mijnentwege, hoor.

Mijn vriendin en ik hadden bijzondere verhelderende gesprekken: ze is verstandig, wijs, ik vind haar PRACHTIG. Zelfs mijn ouders vinden haar enorm. We waren ooit samen gaan eten in Hungry Henrietta. 

Een gesprek dat me altijd zal bijblijven ging over trauma’s. Iedereen heeft z’n trauma’s, de een wat meer of zwaarder dan de ander. Traumatische ervaringen worden pas werkelijk trauma’s als je je niet gesteund voelt. Wat een inzicht! It blew me away. 

Ik kon meteen uit eigen ervaringen putten. In 2008/2009 werd ik gestalkt door een psychotische onderbuurvrouw die een oververliefheid (lees: obsessie) voor me had. Het was horror. Daarvoor vind ik obsessies romantisch mooi, Goethes Het Lijden van de Jonge Werther. Daarna, not so much. Je wilt gewoon niet gestalkt worden als in een horrorfilm. Vond ik heel moeilijk, heel beangstigend. 

Ik werd slechts gesteund door een vriendin die ik toen meteen bombardeerde - en terécht ook - als een dierbare, dierbare vriendin. Vrienden die er ook in mijn moeilijke tijden voor me zijn, daar zet ik mijn hoed voor af. Zoiets vergeet ik NOOIT. 

Ik weet niet waarom ze de enige was, ik had toen best vrienden maar ik geloof dat ze niet beseften hoe ernstig de situatie was. We waren jong, timmerden aan de weg, iedereen had zijn eigen issues. Aan die periode heb ik een trauma overgehouden. Ik werd daarna veel voorzichtiger, angstiger ook.

De stalkster had ik snel vergeven, ik was nooit echt kwaad op haar. Het was geen kwaad opzet: ze was mentaal ziek. 

Jaren later ben ik sexueel aangerand geweest door een huisgenoot. Eigenlijk, kan je zeggen, was dit nòg erger. Van de maandenlange aanloop ernaartoe heb ik een trauma, ik durfde amper uit te spreken in wat voor psychologische terreur ik thuiskwam, mensen wisten het eigenlijk niet. Van de nachtelijke aanranding op zich heb ik geen trauma. Want toen werd ik wel massaal ongelooflijk gesteund. Zelfs de taxichauffeur op mijn vluchtroute ‘s nachts was boos op de aanrander.

Heel verhelderend om te beseffen waarom het ene veel zwaarder doorweegt dan het andere. Mooi, zulke gesprekken, zulke vrienden te hebben. 

Verre reizen

Tweede foto van mijn allereerste verre reis alleen. Japan (de eerste foto was van de metrolijnen in Tokio). Ik werd kort na aankomst geïnterviewd op de luchthaven door de Japanse televisie en kreeg deze sticker. Foto’s in dit bericht zijn uit eigen archief. Een film kan ik hier jammer genoeg niet uploaden. 

Nog zoveel nachten slapen en ik vertrek voor de derde keer naar het Sub-Sahara. Na Rwanda, Tanzania en Zanzibar wordt het ditmaal een reis naar Zambia, Zimbabwe en Botswana.

 Ik hou nu eenmaal van verre reizen, van bijna ieder aspect ervan: eerst je bestemming vastleggen (die je absoluut niet zomaar lukraak kunt kiezen), het uitgebreide plannen van de reis. Je moet dit wel doen want je kan niet zomaar de eerste trein terug nemen. De praktische voorbereidingen die best stresserend kunnen zijn (vaccinaties, visums etc.). Ja, tot het zelfs kiezen van welke luchtvaartmaatschappij toe doe ik ontzettend graag.  

Kortom, de hele rimram ervoor die velen eigenlijk een noodzakelijk kwaad vinden, is voor mij al een feestje.

 

Dan de hele reis zelf. Totaal andere gewoontes zien, leren van andere culturen. Dààr doe ik het nog het meest voor: de mix van Afrikaanse en Midden-Oosterse cultuur in Zanzibar, Halloween in Tokio ervaren en ik kan zo wel effe verder gaan. 

Op safari gaan blijft nog steeds mijn topervaring.