Geen idee of het ondertussen vervelend is geworden voor anderen maar ik kan er maar niet over ophouden: nog wat slapen en ik mag de grond van Rwanda weer zoenen. Het intense weerzien van een geliefd land. En zelfs als je: “Shut the fok op, Stefanie,” zou roepen: “we weten het nu wel, hoor!”, dan nog, dan nog zal ik er niet over zwijgen. Geef me maar gelijk.
In Oost-Afrika en Japan heb ik iets verloren, ik word emotioneel als ik over die reizen vertel. Tegen mijn leerlingen zette ik onlangs een boompje op over Oost-Afrikaanse safari’s en toonde hen het kippenvel op m’n armen. Het gaat diep.
Ditmaal ga ik niet alleen, ik ga met ‘et gastje’, dat mag je best letterlijk nemen: ‘et gastje’ is een gastje. Het moet prachtig zijn om te zien hoe hij nu ook gaat beleven wat ik drie jaar geleden ervaren heb, namelijk een van de trips van m’n leven. Tegelijkertijd ook wel de duurste maar daar ga ik nu niet over uitweiden. Naar en in Oost-Afrika reizen kost je alle ribben uit je lijf en toch is het de idylle voorbij.
Gisteren had ik een bijzonder moment: mijn dierbare collega/vriendin zou zich samen met haar partner dan òòk in Rwanda bevinden. Wat. Een. Toevalstreffer. Ik vloog in haar armen. En je wordt helemaal helemaal gek als je je bedenkt dat het drie jaar geleden net diezelfde toevallige koekenbak was: zij en ik in Kigali. Zij en ik hebben iets met Rio de Janeiro en Kigali. Bovendien delen we al tien jaar hetzelfde bureau met de nuchtere logische man die slechts twee weken ouder is dan ik. Ook weer wat een toeval.
Zij, ‘et gastje’, haar gastje en ik klikken. Een Schorpioen, een Kreeft, een Ram en een Steenbok, tuurlijk dat het klikt. Astrologie spreekt altijd en overal de waarheid.
Ik zou hen willen voorstellen aan die fantastische meid bij wie ik drie jaar geleden mocht logeren, weer Martini drinken op het dakterras van een hotel met uitzicht op Kigali.
Ik kan er niets aan doen, dit verlies doet fysiek pijn. Na het trieste afscheid van Arno kwam het heengaan van Henny Vrienten als een dreun binnen. Sommige momentopnames à la ‘Waar was u toen…?” vergeet je niet. Bij het overlijden van Michael Jackson hing ik ‘s nachts per toeval voor het CNN-kanaal. Werkelijk toeval. Al zappend zag ik hem in een ambulance weggevoerd worden en twee uur later hing ik kotsend van verdriet over de wc. Daar was ik dus. Bij Prince bracht een vriend mij - ik nog nietsvermoedend - op de hoogte. De hele avond kwam ik m’n slaapkamer niet uit. Wou niemand nog horen.
Vandaag zat ik in de trein toen ik het las over Henny Vrienten. Een adem die stokte, pijn in de keel, op de borst, je woorden even vergeten omwille van de shock.
Doe Maar, Henny Vrienten, een artiest die generaties, muziekgenres overstijgt. Nog te jong voor de Doe Maar manie uit de vroege jaren ‘80 leerde ik hen op m’n dertiende kennen met ja, het eerste lied waar het voor hen allemaal mee begon, ook voor mij dus: “Siiinds een dag of twee!!!” (32 jaar). Wat is dit?, vroeg ik me af, dat opgewonden gevoel als je een steengoed nummer hoort met een ander geluid. Meteen weet je: dit is bijzonder. Later volgden de andere songs en “Dit is een lied over een plant”, die hele tekst moest je natuurlijk op het juiste ritme én volume kunnen meedreunen. Ik gebruik hen zelfs soms in mijn lessen, geen leerling die Doe Maar niet leuk vindt.
Er is geen enkele periode waarin ik kon zeggen: "Doe Maar even niet.” Het ga je goed, Henny.
In een YouTube video trachtte een zekere man wiens naam ik niet wil benoemen louter om het feit omdat ik lichtelijk boos ben op hem (ik en m’n nukken) dat Will Smith als man zelf de keuze heeft gemaakt om in een abusive relationship te blijven. Ik wil hier graag een volledig blogbericht aan wijden omdat ik niet genoeg kan benadrukken hoe fout en zelfs nefast deze gedachtengang is, buitenstaanders beseffen niet hoe moeilijk het is om met dit soort relaties te breken. Beschuldig het slachtoffer niet.
En voor alle duidelijkheid: als ik in een blogbericht mijn persoonlijke ervaring te kennen wil maken, zal ik dit aangeven. Dit is een algemeen relaas. Ik was vooral getriggerd door het Jada - Will verhaal.
Het kan iedereen overkomen. Ìédéréén. Of je nu slim bent, dom, arm, rijk, dik, dun etc. iedereen kan ten prooi vallen aan een narcist. Wel is het zo dat ze een voorkeur hebben voor bepaalde types: hun slachtoffers hebben meestal een onverwerkt trauma, zijn ‘people pleasers’ en lijken op een of andere manier ‘sterk’ over te komen: een goede baan of veel geld of knap of zoveel andere ofs. In elk geval hebben ze iets wat de narcist benijdt, iets waarmee ze naar de buitenwereld toe kunnen pochen. Eerst pochen en daarna doen alsof zij jouw ‘redder’ zijn, dat je hulpeloos was alvorens je hen ontmoette. Typisch. Een narcist schept er genot in een zogenaamde ‘sterke’ man/vrouw op allerlei soorten gebieden te ruïneren, een bloem door eigen handen te verwelken. Dàt is zijn/haar kortstondige vorm van vreugde.
En nee, het is niet zo dat je een zwakke persoonlijkheid hebt om in een relatie met een narcist te zijn. Dat is zo’n foute nefaste gedachtengang die slachtoffers nog meer de dieperik in duwt, het is net de narcist die je zelfvertrouwen zal ondermijnen.
Je kan makkelijk vallen op een narcist: in het begin lijken ze op een geschenk uit de hemel: superaantrekkelijk, charmes te over, ze geven jou en alleen jou hun volledige aandacht. Dat is de periode van de lovebombing: de narcist heeft je gespot en zal alles uit de kast halen om je te veroveren. Hij/zij plaatst je op een voetstuk om je er langzaam maar zeker af te halen, en meer zelfs, je in de grond te stampen.
In de periode van de lovebombing word je dolverliefd, nog nooit heeft iemand je zoveel welkome aandacht gegeven, je zo goed doen voelen over jezelf. Steeds meer en meer maakt een narcist je wijs dat je niets bent zonder hen, én op den duur geloof je dat: dat je blij mag zijn dat ze überhaupt aandacht aan je schenken. Je narcist mag dan een parasitaire loser zijn eerste klasse, hoe ze het doen, I dunno, maar ze slagen erin je te geloven dat jij niks bent zonder hen.
Als je Stevie Nicks’ verhaal hoort over haar relatie met Lindsey Buckingham (en andere leden van Fleetwood Mac bevestigen dit), zo gaat het dus. Lindsey zei haar dat ze geen goeie songs kon schrijven zonder zijn hulp. Excuse me? Dat en nog andere misselijkmakende dingen. Alle begrip dat ze niet meer met hem op tournee wilt.
Maar de momenten waarin het lijkt dat een narcist je op handen draagt, zijn onvergetelijk mooi en je snakt naar die momenten als een drug.
Één ding, makkelijker gezegd dan gedaan: laat je niet verwelken door een narcist. Hij/zij is jouw liefde niet waard. Jou gelukkig zien, zegt hen niets, ook al lijkt het aanvankelijk zo. En kan je een vriendschap aangaan met een narcist? Ik zou « Ja » durven zeggen, maar je moet daarvoor (oh, de ironie) wel sterk in je schoenen staan. Je niet laten ‘vangen’ als de narcist je tracht te vernederen. Hoor het aan maar luister niet. En weet vooral dat het niét over jou gaat. Hou je gevoelens in check, op afstand.
Een relatie met hen: no way! Met een kanttekening. Dit kan slechts werken als een narcist zijn ‘build up to destroy’ natuur zodanig in de hand heeft dat hij/zij niet toegeeft aan zijn eigen zwakheid. Want anders dan zwakheid kan ik het niet noemen.
En weet: een narcist heeft in wezen een zwaar gekwetst ego dat hij/zij nooit te boven is gekomen, een opgeblazen fragiel ego is wat de narcist heeft. Het bewijs is er: iemand die ‘sterker’ in z’n schoenen staat, heeft het niet nodig om anderen naar beneden te halen om zich beter te voelen.
Heel recent dook deze bizarre zelfs ronduit disturbing video op waarin Jada Pinkett-Smith ontegensprekelijk psychologisch abusive gedrag vertoont tegenover haar man, Will Smith. Ze respecteert z’n grenzen niet, plaatst hem ongevraagd voor de camera en bespot hem als hij hier niet akkoord mee gaat. Will Smith is duidelijk op z’n ongemak.
Dankzij deze video ging Will Smith in een paar weken tijd van Hollywood hero naar Hollywood villain naar de man waar iedereen medelijden mee heeft en hem aanspoort om zo snel mogelijk z’n biezen te pakken. De maskers zijn gevallen.
Jada Pinkett-Smith vertoont tekstboek narcistisch gedrag, in erge vorm zelfs (ik zou zelfs durven zeggen, nog erger dan Madonna). Narcisme van het Meghan Markle gehalte. Je moet maar es naar hun hele geschiedenis kijken:
Het kleinste kind kan zien dat Jada’s grootste liefde Tupac is, het ‘probleem’ was dat hij uitsluitend broederlijke liefde voor haar had, van het hele diepe soort, dat wel. Toen ze met Will Smith verkering had, vroeg ze aan Tupac om hem niet te slaan. Which is a very weird thing aangezien Tupac dit totaal niet van plan was. Waarom eigenlijk? Sterker zelfs: hij was er door aangedaan dat Jada zoiets van hem zou denken.
Dit is typisch narcistisch gedrag van haar: narcisten kunnen niet om met de realiteit afgewezen te worden en bouwen zich vervolgens luchtkastelen die totaal niets met de realiteit te maken hebben, ze denken dus werkelijk dat de ander wel op hen verliefd is, ook al wijst alles in de richting dat dit niet zo is.
Haar relatie met Will Smith hield haar ook niet tegen Tupac in de gevangenis een brief te sturen die je niet anders kan lezen als een romantische liefdesverklaring. Ze schreef hierin het wederzijdse gevoel te hebben dat geen enkele partner van hen hun liefde waard zou zijn. 😳 (Tupac was verloofd, hé) en dat ze zich enkel bij elkaar 100% veilig kunnen voelen. Zoiets. Schrijf. Je. Niet.
Will Smith voelde dat van Tupac een beeld van 100% perfectie werd opgehangen waaraan hij nooit zou kunnen tippen.
Intriest is dat haar dochter Willow Smith op haar elfde een brief schreef aan Tupac om terug te komen zodat haar moeder weer gelukkig kan zijn. Heartbreaking. Hoe moeten haar man en haar kinderen zich daarbij voelen?
Dit heeft Jada zelf op haar twitter gezet. De meeste narcisten beseffen vroeg of laat wel narcist te zijn.
Allerlei verhalen duiken op die haar narcisme aantonen: Will Smith heeft drie jaar lang haar veertigste verjaardag voorbereid. Drie f*** jaar for crying out loud. Wat Jada op die dag dan zelf tegen hem kan zeggen was dat het de belachelijkste potsierlijke egotripperij was. Walgelijk noem ik dat, zum kotsen. En zo typisch voor een narcist. Een ex heeft mijn veertigste ook echt voorbereid (een playlist samengesteld, een gewéldig mooi cadeau gekocht, een van de mooiste die ik ooit heb gekregen), tot op de dag van vandaag ben ik hem er nog steeds ontzettend dankbaar voor. Iemand dissen die zoveel moeite doet om je gelukkig te maken? Tekstboek narcist.
Misschien het ergste wapenfeit van haar: haar man een open relatie aanpraten en in een onduidelijke relationele periode een jarenlange relatie aanknopen met de mentaal instabiele vriend van haar zoon. Die kind aan huis was. Dan zet je jezelf op de eerste plaats: voor je man en voor je eigen zoon. Sterker nog: je bent in staat om de relatie met je zoon hiervoor op het spel te zetten, louter om je eigen plezier na te jagen. Dit is wat een narcist doet.
En het blijft maar komen: in haar Red Table Talk zet ze haar man voor schut, etaleert ze heel persoonlijke zaken van haar man, haar kinderen. Geeft ze Will Smith er de schuld van dat zij vreemd is gegaan (tekstboek), zegt voor de camera dat ze lange lange lange tijd ongelukkig was, deelt bedgeheimen over zijn tekortkomingen. Het imago van haar man downsizen, dat doe je niet als je van iemand houdt.
En om het weer over de Oscars te hebben: een comedian zei: « Als Jada echt van haar man hield, had ze hem tegengehouden. Je partner wil je toch beschermen? » Integendeel bij haar, een week later valt ze hem publiekelijk af.
Will Smith is ook het ‘perfecte’ prooi voor een narcist: iemand die uit een scheiding komt die hij niet wou, een man met een traumatisch verleden wiens grootste issue is dat hij nooit voor z’n moeder is opgekomen tegenover z’n vader, een machtige veelzijdige getalenteerde man. Narcisten genieten ervan om zo iemand (mentaal) ten gronde te richten. En velen sporen hem aan om komaf te maken met de relatie, je leest dingen als ‘Hij is een man, het is zijn keuze om in die relatie te blijven’. Wrong. Een van de moeilijkste dingen is uit een abusive relatie te stappen. De abusive partner slaagt er wonderwel in je van hem/haar afhankelijk te maken.
Maar goed dat de maskers nu zijn afgevallen. Al vrees ik dat er vroeg of laat omwille van de massale backlash een statement van Will zal komen dat de video volledig uit z’n context is gerukt. Want dit doen narcisten ook: je zodanig manipuleren dat je het voor hen opneemt naar de buitenwereld toe.
Miss Ross, na bijna een veertiental volle jaren bloggen heb ik niet een blogbericht volledig aan haar gewijd, heb ik nog nooit mijn liefde voor haar uitgeschreven. Alsof ze geen belangrijk deel van m’n leven is. Alsof ik haar niet belangrijk genoeg acht. Pijnlijk: sinds m’n kleuterjaren ben ik - voorzichtig uitgedrukt - dol op Diana Ross.
Augustus 1983, een appartement aan zee: You Can’t Hurry Love van The Supremes speelde op de radio (Phil Collins scoorde er een grote hit mee in ‘82-‘83). « Mama, » zei ik « dit is mijn favoriete nummer! », 1986, Antwerpen, in de auto op weg naar de balletles: « Mama, ik hou van Dianana Ross. », Ja, ik hield al van haar nog voor ik haar naam fatsoenlijk kon uitspreken.
Nog later, veel beschamender dan Dianana Ross, als tiener ging ik dagelijks met de hond wandelen, op de ‘plein’: ter hoogte van Radio2/ het conservatorium en het kunstencentrum de Singel heb je aan de overkant op de Jan Van Rijswijcklaan/Desguinlei een grasveld. Daar dus. Het verre verlengde ervan is de Konijnenwei. Er kwam geen kat dus zong ik er vaak. Daar probeerde ik Chaka Khan maar vooral Diana Ross te imiteren. Diana en ik. Die liefde is nooit verdwenen.
Slechts een keer werd ze op de proef gesteld: de musical Dreamgirls. De verfilming van de originele Broadway musical (met dé showstopper: And I Am Telling You gezongen door Jennifer Holliday, ga daar maar es voor staan). Een verhaal over de beginjaren van The Supremes waarin Diana Ross een ugly rol krijgt toebedeeld. Maar de échte Diana Ross deed wat je in dat geval het best kan doen: zwijgen. Niks ontkennen, niks bevestigen, gewoon zwijgen. De eer aan jezelf houden.
Diana put a magic spell on me: al heeft ze niet de allerbeste stem, hij klinkt zacht, zalvend, breekbaar, overtuigend, een eerlijke stem. Ze is een perfecte harmonieuze samensmelting van een vrouw, een meisje, en een stoere nonsense tomboy die zegt: « Look at me, I go for it. » Haar mysterieus kantje blijft me fascineren en ze is werkelijk een van de mooiste vrouwen die ik ooit heb gezien. Ook zij heeft Bette Davis eyes. Het verhaal gaat dat kleine Michael Jackson verliefd was op Diana, zijn tweede moederfiguur.
Wel drie decennialang werd ze omringd door de beste songwriters wier songs ze volledig naar haar hand zong: een greep: Holland/Dozier/Holland, Ashford & Simpson, Edwards/Rodgers.
Mijn vijf favoriete Diana Ross songs:
You Can’t Hurry Love: Holland/Dozier/Holland om bovengenoemde reden
Ain’t No Mountain High Enough (Alternate Take): I’m a sucker for Ashford & Simpson. Al is die van Marvin Gaye en Tammi Terrell ook geniaal, deze versie takes the cake.
The Boss: (12" is de beste) Asford & Simpson. Again. In mijn studentenjaren zonder internet schuimde ik platenzaken af op zoek naar rare grooves, songs die gesampled werden. Deze vond ik in een muziekwinkel in Parijs op de Champs Elysées. Hold Up, heet het album, nog steeds een van m’n favoriete verzamelaars. Een nummer met een warme geschiedenis.
Reflections: Holland/Dozier/Holland. Reflections werd voor de tweede keer een hit in ‘89. Ik had hem op cassette en stond toen voor m’n radio te doen alsof ik in het Engels kon zingen.
You Are Everything: Thom Bell/Linda Creed. Nee, dus niet het wondermooie duet met Lionel dat ik - overigens - woord voor woord kan meezingen. Maar wie niet? ;-) Diana Ross & Marvin Gaye. Dat alleen al volstaat.
Ik kan me er behoorlijk aan ergeren als ik Beyoncé zie opduiken in een lijst van de 100 meest invloedrijke vrouwen van de voorbije eeuw. Van Time Magazine dan nog wel. Puhleaze. Al kan ik de volledige lijst niet terugvinden, ik snap niet wat Beyoncé daartussen staat te doen, ze is niet bepaald de vrouwelijke Dr. Dre ofzo.
En what’s next? Die ordinaire oninteressante reality familie uit Calabasas (ik weiger hun namen te vernoemen, zo verschrikkelijk vind ik ze) tot women of the decade uitroepen? Dat Harry en Meghan door datzelfde magazine tot icons werden uitgeroepen was er trouwens ook geheel over. Want wat is hun wapenfeit? Queen Elizabeth in de steek laten? Leugens over hun familie internationaal verspreiden? Een miljoenencontract sluiten met een streamingplatform en daar vervolgens amper iets mee doen? Als dat het nieuwe iconische heet volgens Time Magazine dan weet ik werkelijk niet hoe geloofwaardig ik dit tijdschrift nog vind.
Ja, ik kan me er behoorlijk aan ergeren aan dit soort misplaatste titels. Met Rihanna, Taylor Swift, Miley Cyrus, Katy Perry, Ariana Grande heb ik drie keer niks, hoeveel plaatjes ze ook mogen verkopen. Van Ed Sheeran kan ik niet een song opnoemen, ik vind het niks, Justin Bieber mag dan cooler worden gevonden, voor mij persoonlijk is hij dat niet. Bovendien zijn dat van die artiesten die niets interessant hebben te melden. Maar deze blog begon bij Beyoncé.
Face it: wat zijn Beyoncé haar grootste kwaliteiten? Ze is een uitstekende danseres, ze is razendknap, op het podium is ze onbevreesd en ze weet zich telkens door een geniaal team te omringen. Dat maakt haar nog niet een Vrouw van de voorbije eeuw. Om in dezelfde niche te blijven: Diana Ross, absoluut, Cher, absoluut, Madonna, absoluut, die horen in dat soort lijstjes. En eerlijk, ik heb meer respect voor Lady Gaga dan voor Beyoncé. Het is niet omdat ik een vrouw ben dat ik zomaar blindelings alle vrouwen van de wereld moet steunen.
Wat Beyoncé aan de top heeft gebracht: keihard labeur, een bodemloze ambitie, een geniaal team, ideeën stelen, songs stelen, choreografieën stelen, en dit alles zonder de originele artiest er enige credit voor te geven, doorgaans beweren dat zij het allemaal zelf heeft bedacht, tot de bewijzen zwart op wit op tafel komen. Dan luidt het plots een soort ‘ode’ te zijn of een ‘inspiratiebron’. Dit maakt voor mij Beyoncé absoluut geen woman of the last century. Als je zo aan de top moet geraken.
Ik kan het niet meer negeren: er lijkt me iets degelijk mis te zijn met Madonna, mijn Queen of Pop. Je mag het futiel noemen, een faits divers, een voetnoot in het non-nieuws, ik daarentegen maak me wel zorgen. In 2009 verloren we Michael Jackson, in 2016 Prince. Geboren in ‘79 ben ik een 80´s child, een tijdperk waarin Michael Jackson, Prince en Madonna over de popwereld heersten, nadat die twee mannelijke helden overleden, klampte ik me des te meer vast aan Madonna, als een overblijfsel van de 80´s. En dan zie je haar ontsporen.
Michael Jackson werd volgepropt door een cocktail aan gevaarlijke medicatie om aan een onmenselijk zwaar concertschema te kunnen voldoen, Prince nam gevaarlijke pijnstillers omwille van een beschadigde heup die hij om religieuze redenen weigerde te opereren. Echter, geen van beiden vertoonden verontrustend erratic behaviour. Het is triest dat Madonna na zo’n roemrijke carrière het lachertje van de maand wordt.
Raakt ze steeds meer en meer het noorden kwijt in haar overdreven nood aan aandacht? Madonna is zich maar al te bewust van haar eigen narcistische natuur: ooit zei ze zelf hierover dat artiesten als haar leven, ademen, bestaan door het applaus. Wat doe je dan als het applaus vervaagt en je ‘ingeruild’ wordt door jongere concurrentie?
In de documentaire Truth or Dare: in Bed with Madonna zie je haar bizar gedrag vertonen na een afwijzing door Antonio Banderas die toen - godbetert - getrouwd (!) was. Is dat een glimp van de echte Madonna? Een vrouw wier ego zo fragiel is dat ze volledig doorslaat bij gebrek aan haar portie aandacht?
Unlike the others I’d do anything
I’m not the same
I have no shame
I’m on fire
Madonna ten voeten uit, alles voor de aandacht. Alleen ging het vroeger nog ergens over.
Andy Warhol, Pablo Picasso, Wassily Kandinsky, Nan Goldin, Cindy Sherman, Martin Margiela, Ann DeMeulemeester, Bernhard Willhelm, Yohji Yamamoto, Rei Kawakubo
Once Upon a Time in America, Magnolia, 2001 a Space Odyssey, Blade Runner, All About Eve, Forrest Gump, Dr Strangelove, Psycho, 5 Centimeters Per Second, Princess Mononoke, Spirited Away, Raise the Red Lantarn, Christiane F. Wir Kinder vom Bahnhoff Zoo, Apocalypse Now, Taxi Driver, Raging Bull, Welcome to the Dollhouse, Shortcuts, M*A*S*H, the Last Picture Show, the Never Ending Story, Gone with the Wind, Butch Cassidy and the Sundance Kid, Cidade de Deus, Mars Attacks, the Big Lebowski, Barton Fink, A Clockwork Orange, La Haine, Annie Hall, Bullets over Broadway, Sunset Boulevard, What's Eating Gilbert Grape?
De Gebroeders Karamazov, De Ontdekking van de Hemel, De Donkere Kamer van Damocles, Het Parfum, Bint, Who's Afraid of Virginia Woolf?, A Streetcar Named Desire, On the Road, The Catcher in the Rye, 1984, Animal Farm, The Secret History, De Ondraaglijke Lichtheid van het Bestaan, Vergeten Straat, De Voorstad Groeit, Kartonnen Dozen, Maus, Barefoot Gen, Fruits Basket, Nana, Persepolis, Thorgal, Suske en Wiske, Calvin and Hobbes
Madonna, Prince, Funkadelic, Parliament, Sly & The Family Stone, Kylie Minogue, Stevie Wonder, Michael Jackson, The Supremes, Björk, Daft Punk, Bob Marley, Eric B & Rakim, Grandmaster Flash, N.W.A., The Rolling Stones, The Beatles, Billie Holiday, Chet Baker, Keith Jarrett, Bach