Call Me By Your Name (reprised)

Ik vraag me wel es af of iedereen zoals Elio, boek-Elio, in staat is tot diepe allesverslingende gevoelens voor iemand. Geen idee wat andere mensen voelen maar velen geven mij het gevoel van niet. Dat het raar is, onverstandig en dat je er vooral over moet zwijgen. Net daarom heb ik een zwak voor dramatische onmogelijke liefdesverhalen. De destructieve infatuation van Gustav von Aschenbach voor Tadzio in De Dood in Venetië, de obsessie met Dickie Greenleaf van Tom Ripley in The Talented Mr. Ripley, de figuur van Yuki Sohma in Fruits Basket die iedereens hopeloze crush is. Daarin wordt verteld wat in de realiteit verzwegen wordt.
Lang voor ikzelf ook maar wist dat ik in staat was tot onpeilbare diepe gevoelens verzon ik er al verhalen over. Ik was 9.
Bij m’n eerste langdurige crush was ik 17. Net die leeftijd van Elio, toevallig. Hij heette Christophe en zag me niet eens staan. Romantisch dan, want hij was altijd vriendelijk. Expressieve ogen, grote glimlach, zo herinner ik me hem. Hij straalde en deed de kamer oplichten. Om hem te vergeten had ik het besluit genomen hem nooit meer te zien. En dat vergeten is me wonderwel vrij snel gelukt. Het was maar een crush, niet eens diepe gevoelens. Christophe is een kunstenaar geworden.
Enter de Hollandse boy. Dat was helemaal op niks gebaseerd. Een fanliefde die compleet uit de bocht ging. Echt uit de bocht ging. Alhoewel George Michael m’n eerste celebrity crush was en ik posters had hangen van Michael J. Fox op m’n kamer stelde dat in vergelijking met die Hollandse boy niks voor. Ik zag hem op televisie toen ik 9 was en was vertrokken. Ik bedacht fanfictie toen het die naam nog niet had. Pas toen ik hem ging schrijven en hij antwoordde liep het uit de bocht. En dat was helemaal nergens op gebaseerd want ik kende hem niet eens. En ik wou hem niet eens ontmoeten. Alleen schrijven. Raar. Het is een apart verhaal maar eigenlijk ook niet zo ongewoon. De diepere emoties hebben twee jaar geduurd: een jaar waarin ik hem schreef, een jaar om hem te vergeten.
Hij is er nog ergens, heel vaag ergens op de achtergrond. Iemand die je door elkaar heeft geschud, die vergeet je niet. Hij is nu dj, music producer, muzikant en doet dat goed.
De eerste destructieve infatuation kreeg ik precies zo’n 12 jaar geleden, als jonge twintiger. Maar ook dat stelde niks voor in vergelijking met wat boek Elio voelde. Al was het voor mij toen best dra-ma-tisch. Het was gewoon een jongen die ik maar niet kon vergeten zolang ik hem regelmatig te zien kreeg. Die keren dat hij uit m’n leven verdween was ik hem na drie maanden al vergeten. Hij maakte m’n hoofd helemaal gek en het hielp ook niet dat er een zekere aantrekkingskracht was. Maar van zijn kant totaal geen gevoelens. Ik leed eronder maar weet achteraf niet of ook dit verhaal zo ongewoon is.
Ik dacht dat ik in staat was tot de boek Elio gevoelens. Wat ik bij nader inzien nog niet had ervaren. Iemand die na maanden, een jaar al op de achtergrond zweeft dat is niets. Het waren gewoon ‘dolle verliefdheden’, van het onredelijke soort maar kortdurend. Een vlam in de pan. Op dat moment leek het oneindig maar dat was niet zo. Wat me ook zo verbaasde is dat ik die jongens ook nooit als ‘dit is de Hém’ heb gezien. Of als ‘verliefder dan dit kan ik niet worden’. De fysieke pijn duurde niet lang en deed me niet in het openbaar huilen, greep me nooit bij de keel. Een onredelijke korte vlam in de pan van een passioneel iemand.
De Dood in Venetië, Fruits Basket, The Talented Mr Ripley zag ik allemaal lang voor ikzelf ook maar wist dat ik in staat was tot zulke aanslepende krachtige klop-van-de-hamer gevoelens maar voelde me niettemin direct aangesproken. Sterker nog, je wil niet weten hoe vaak ik die heb herbekeken en heb, als het effe kon, zowel het boek als de film in bezit. Van De Dood in Venetië zelfs twee exemplaren, u weet waarom. Da’s misschien het poëtische in het leven, dat je, voor je het zelf meemaakt je al aangetrokken voelt door zulke ervaringen die je later beleeft. Ik schreef ze al op toen ik negen was.
Drie jaar geleden maakte ik het zelf mee, die jarenlange haast ondraaglijke psychische pijn. Vier jaar geleden werd ik verliefd en drie jaar heb ik erover gedaan om het gemis enigszins draaglijk te maken. Nu drie jaar later ben ik oprecht opgelucht dat die jongen langzaam naar de achtergrond gaat. Want het is niet mooi. Het is mooi dat iemand in staat is tot zulke diepe gevoelens, tot zulke gevoelens die meer zijn dan een vlam in de pan, meer lijken op een allesverschroeiende bosbrand die maar niet wil doven. Dat is mooi. Het wordt pas dubieus als dit van een kant komt.
Ik weet niet hoe je die gevoelens het best omschrijft, soms nijpt het je keel dicht, op heel onverwachtse momenten. Het snijdt als een mes in je keel en je vecht tegen de tranen en de wanhoop. Of op andere momenten voelt het als een hamer die je jarenlang achtervolgt. Net als je weer voorzichtig bovenkomt slaat hij meedogenloos toe. Je voelt je fragiel omwille van het verdriet dat je al jaren meesleept. Het is een ervaring. Een haast kosmische, spirituele ervaring als je je goed voelt of bij die persoon bent. Je ziet en voelt lichtjes, een verslavende harddrug. En je weet ook ‘verliefder dan dit mag ik nooit worden’ Het is een ervaring. Misschien wist ik op m’n negende al deep down dat ik dit ooit zou meemaken en begon al op voorhand aan het therapeutisch schrijven.
Ach, we zijn nu drie jaar later en het beeld van die jongen vervaagt. Maar het is er nog. Vorig jaar rond kerst maakte ik m’n eerste gelukzalige moment mee. Toen ik een sprankeling voelde voor de chauffeur die me door Frankrijk reed. Zelden zo blij geweest om in een file te staan. En toen wist ik het, ik kàn het nog. Dat was hoopvol.
Call Me By Your Name dus, een verhaal dat zoveel in me losmaakt. En ook als hij geen Oscar wint is hij voor mij dé film.