dinsdag 31 augustus 2021

Film in de kijker: Plein Soleil/Purple Noon, The Talented Mr. Ripley



“Je zou The Talented Mr. Ripley moeten zien. Jude Law is echt zo knap.” zei een Gentse vriendin me. Ik had nog nooit van Jude Law gehoord maar was meteen geïnteresseerd. Vervolgens leende ze me de video uit en bleef die maandenlang in m’n videorecorder zitten. Ie-de-re dag Jude Law kijken. 

Het verhaal: Tom Ripley promoveert van een New Yorkse con artist tot een full blown sociopaat/psychopaat on a killing spree in een Italiaanse setting. Hij raakt gefascineerd door de nonchalante beau monde lifestyle van z’n obsessie Dickie Greenleaf en zal na diens moord deels qua identiteit met hem switchen. Naar een roman van Patricia Highsmith. 
Decennia voordien werd ditzelfde verhaal onder de naam Plein Soleil/Purple Noon verfilmd. Hetzelfde verhaal, even beklijvend, verschillende atmosfeer. 



De cruciale verschillen: 

Tom Ripley (Alain Delon vs. Matt Damon), Dickie Greenleaf (Maurice Ronet vs. Jude Law): alhoewel Maurice Ronet een mooie man is, is het vooral Alain Delon als Tom Ripley die over een buitenaardse schoonheid beschikt (we kennen allemaal Alain Delon, hé). Dìt maakt hem in de rol van Tom Ripley nog meer sinister dan Matt Damon. In fictie heerst er een onterecht stereotype boosaardige figuren als lelijk voor te stellen  (look no further than The Wizard of Oz), een Alain Delon zie je eerder een onschuldige naïeve ingoede Rocco spelen (Rocco e i suoi Fratelli, Visconti) dan een duivelse narcistische Tom Ripley. Verrassend maar perfect gecast, grotendeels ook dankzij het talent Delon. 
In The Talented Mr. Ripley worden die rollen omgedraaid, is het net Dickie Greenleaf die over een adonisachtige schoonheid beschikt. Dit versterkt het playboy, beau monde gegeven van het personage en begrijp je volkomen de obsessie van Ripley met Greenleaf. Jude Law speelt die rol met verve en is voor mij de vleesgeworden charmante Dickie Greenleaf, maniërisme en al (Jude Law heeft voor die rol zijn maniërismes aangepast en werd beloond met een Oscarnominatie). 



Homoseksualiteit: net zoals in het boek is Tom Ripley in de jaren ‘90 versie naar mijn mening overduidelijk homosexueel of bisexueel. Patricia Highsmith (zelf homosexueel) heeft dit ontkend maar het lijkt me bizar om zo (ook lichamelijk) geobsedeerd te zijn zonder amoureuze gevoelens te koesteren. « Can we share a bath? » wordt er bijna letterlijk gevraagd. Ja, duh. Sterker nog: Ripley werd zelfs delusional in z’n amoureuze obsessie met Greenleaf. You cannot deny the obvious.  Later is er de suggestie van een relatie met een nevenfiguur, Peter Smith-Kingsley. 
Misschien was het de tijdsgeest, in Plein Soleil is er hier helemaal geen sprake van. Maakt Ripley zelfs avances naar Greenleafs verloofde. Het zullen de ‘60’s geweest zijn, 39 jaar later kon het wel. 
De setting: la Bella Italia! Gisteren las ik dat The Talented Mr. Ripley misschien wel de meest stijlvolle film is van de ‘90’s. De Italiaanse steden, de stranden, de fashion, Dickie Greenleaf. Stijl. Van de beginshots in Manhattan tot de eindshots in Venetië, het werd allemaal bijzonder fraai in beeld gebracht. En nogmaals, elke man mag op leer gaan bij Dickie Greenleaf. 
Plein Soleil maakt meer gebruik van een broeierige intieme sfeer. In plaats van optimaal gebruik te maken van de setting speelt het spel zich intern af, in de demonische psyche van Tom Ripley. Onwaarschijnlijk overtuigend vertolkt door Alain Delon in z’n eerste grote filmrol. En noem het ‘vreemd’ maar wel hierom had ik niet meteen begrepen dat Plein Soleil de originele versie is. 


Jazz: zowel klassiek als jazz lopen als een rode draad in de meest recente versie; beide genres spelen actief een rol. Bij Plein Soleil springt de muziek daarentegen minder in het oog. Als een conservatieve klassiekfanaat heeft Ripley aanvankelijk een hekel aan jazz maar om bij Greenleaf, de jazz fan « I don’t know. What’s the name of your sailboat? » « Look! Look! Bird! », in de smaak te vallen gaat hij als een door en door psychopaat een grote voorliefde voor het genre voorwenden waar Dickie met beide voeten intrapt. Jazz markeert the beginning of a deadly friendschip. 

Eind jaren ‘90, begin 2000 was ik zelf ook (na een periode klassiek) veel bezig met jazz. Net als in de film luisterden we naar jazz, dronken we Martini’s en kon ik herinneringen ophalen aan m’n Italiëreizen en citytrips in Paris. Style. My Funny Valentine woord voor woord meezingen. The Talented Mr. Ripley as our way of style. 



Geen opmerkingen:

Een reactie posten