Katie deelt tips uit over jeugdboeken

Ik heb m'n scriptie over jeugdliteratuur geschreven dus ik mag wel met enige autoriteit schrijven. Aheum. Nee hoor, negeer het gewoon. Want Marc De Bel hang ik bijvoorbeeld aan de bomen om niet meer vermeld te worden. Wie is trouwens Marc De Bel? En Thea Beckman wordt ook niet vernoemd. Over Harry Potter wil ik het ook niet hebben. U raadt het al: dit lijstje wordt zo snobistisch! En net daarom mag u het gerust negeren. Maar ik heb wel de Enid Blytons of Bliethons of Blaitons kostschoolreeksen gelezen: stationromannetjes voor de jeugd. Als je dat nu herleest merk je dat elk boek inwisselbaar is. Ja, ik heb dat zelfs herlezen. De Babysittersclub heb ik dan weer wel aan me laten voorbijgaan. Want dat gaat te ver.

Deze post wou ik persé schrijven omdat ik het over een van m'n favoriete en helaas bijna vergeten jeugdboek: De Mus Met De Lange Poten (in m'n kindertijd was het ook een televisieserie) wou hebben. Als u de moed hebt om deze lange post helemaal uit te lezen zal u merken dat ik in m'n enthousiasme over al die andere schrijvers er niet eens aan toekom om over dat boek te schrijven. Maar ik heb het toch maar vermeld.

Geen top zoveel omdat elk boek anders is.

Astrid Lindgren: weinig auteurs zijn zo leuk als haar. M'n scriptie ging dan ook voornamelijk over haar en Annie M.G. Schmidt. Astrid Lindgren is zo'n vrouw waarvoor ik veel bewondering heb, zo'n vrouw die altijd heeft gedaan wat ze wou. Ze komt uit een vrijgevochten gezin, net als in De Kinderen Van Bolderburen en compleet met die achtergrond groeide ze op: het boerderijleven met broertjes, zusjes en vriendjes. Ze is een fervente aanhanger van de anti-autoritaire opvoeding die werd uitgedacht in de negentiende eeuw en pas z'n intrede deed in de jaren '70 van vorige eeuw. Ze was er dus vroeg bij toen ze het over Pipi Langkous had. Ik ga m'n kinderen later ook anti-autoritair opvoeden omdat ik vind dat iedereen maar zichzelf moet worden. De enige keer dat ik ga protesteren is als m'n zoon op voetbal wil. Want dàn stuur ik hem op klassiek ballet. Tips van Astrid Lindgren: alles. Ook het minder bekende werk.

Annie M.G. Schmidt: evenals Astrid Lindgren ook een hoofdbrok in de sctriptie die ik schreef. Ze was minder vrijgevochten dan Astrid Lindgren maar ook wel. Ze komt uit een verstikkend milieu dat wordt beschreven als de rest van Nederland (niet in de Randstad dus) en heeft er jaren over gedaan om haar weg te vinden. En net daarom schreef ze over Jip en Janneke: vrijgevochten kindjes die met zachte hand geleid worden. Minder anti-autoritair dan Astrid Lindgren maar ook wel een beetje anti. Annie M.G. Schmidt is een woordkunstenaar, zij weet alles perfect te verwoorden. Tips van Annie M.G. Schmidt: alles, dus ook de gedichten: Dikkertje Dap, klom op de trap. 's Morgensvroeg om kwart over zeven om de giraf een klontje te geven. "Dag, giraf!" zei Dikkertje Dap. Enzoverder.

Roald Dahl: en dan zijn we bij het gouden trio dus: Astrid Lindgren, Annie M.G. Schmidt en Roald Dahl. Over het persoonlijke leven van Roald Dahl weet ik zo goed als weinig: buiten het feit dat hij piloot was en dan boeken ging schrijven. Ja, want elke piloot schrijft. Ik weet niet of u ooit over Antoine de Saint-Exupéry hebt gehoord, de man die De Kleine Prins schreef, een filosofisch kinderboek. Oòk piloot. Roald Dahl is gewoon keigoed en met z'n boeken kan je lachen. Is er ooit al es iets zo goed als Sjakie En De Chocoladefabriek geschreven? Zelden. Vele kinderen koesteren warme herinneringen aan De Oempa Loempa's (en nee, ik vertel niet wie dat zijn. Lees het boek maar. Of bekijk de films) en zoveel dingen die in het boek staan. En Matilda heb ik vast meer dan twintig keer gelezen. Als kind voelde ik me overigens een beetje verwant met haar omdat ik ook zo'n kind was die toen al praatte over dingen die niemand interessant vindt, ik ben gewoon een geek. Net als Matilda. Ronkende titels: De Fantastische Meneer Vos of wacht es, ook eigenlijk alles.

Veronica Hazelhoff: zij is de koningin van het puberboek. Toen ik zelf worstelde met onbeantwoorde liefdes, ik ga hier niet te diep op in want dan zou ik te ver afwijken (heerlijk smoesje), schreef zij hierover. Ik heb haar ontdekt in m'n kindertijd met boeken als Nou, Moe over een vrijgevochten kind. Met die kinderboeken ontwikkelde ik m'n voorliefde voor de Nederlandse taal en u mag dat gerust als Hollands lezen. Die boeken en Kinderen Voor Kinderen. Toen ik wat ouder werd ging ik haar psychologische jeugdboeken lezen en herlezen. Ik lees graag psychologische literatuur. Boeken waarin ze in het wezen des menses wroeten. Tips: ook haar boeken dus.

Guus Kuijer: staat net buiten het gouden trio maar ook hij is goud waard. Net als de dames Annie M.G. Schmidt en Astrid Lindgren was hij aanhanger van de anti-autoriteit want Guus Kuijer zat op een strenge kostschool, zo een waar Rick De Leeuw ook naartoe ging. Als je heel veel geld hebt moet je vooral je kinderen naar een strenge kostschool sturen om ze daar te verpesten. Oeps. Ja, maar zeg. Je leert daar wel discipline, wat heel goed is, en in het beste geval ook naastenliefde, juich ik toe, maar verder moet je daar in de rij lopen. Vooral niet te veel persoonlijkheid hebben en Guus is zo iemand met heel veel persoonlijkheid dus hij paste niet echt op die kostschool. En vanuit die ervaring ging hij boeken schrijven als Madelief. Ik heb de omnibus maar je mag hem niet lenen. Tips van Guus: ook weer alles dus.

Christine Nöstslinger: Oostenrijkse schrijfster en winnaar van een belangrijke prijs, al weet ik niet meer welke. Grapje. Winnaar van de Hans Christian Andersen prijs, zeg maar, de nobelprijs voor de jeugdliteratuur. Ook zij schrijft psychologische jeugdboeken over de puberteit en begrijpt een tiener. Alles dat ik van haar heb gelezen kan ik aanraden.

Geen foto wegens: onvindbaar in het Nederlands.

Joke van Leeuwen: door haar ben ik zelf beginnen schrijven. Ik las het verhaal van Het Verhaal Van Bobbel (een deel van de titel die heel lang is) en wist: ik wil ook schrijven! Ik vroeg een typemachine, kreeg een typemachine en schreef een verhaal dat een variant is op het Verhaal Van Bobbel. Joke van Leeuwen schrijft en illustreert zelf haar jeugdboeken, en doet dat zo goed als Thé Tjong-Khing. Joke van Leeuwen, het multitalent. Zij woont ondertussen in Antwerpen en ik vind dat best wel raar om in een stad te wonen waarin ook een van m'n idolen woont. Duik in de wereld van Joke van Leeuwen en lees gewoon alles van haar.

Miep Diekmann: Miep Diekmann doet me voornamelijk aan Hannes En Kaatje denken, alweer boeken die ik vele malen herlezen heb. Hannes En Kaatje is vooral leuk omdat de traditionele rollen hier worden omgekeerd: Hannes is een brave ietwat bedeesde jongen en Kaatje is zo stoer als maar wat. Erg leuk. Miep Diekmann heeft nog andere goede boeken geschreven maar Hannes En Kaatje is zo'n geweldige aanrader. Ondertussen ook uit in omnibus en voor iedereen aan te raden die graag wil lezen.

Anthony Horowitz: what's in a name en werkelijk: Anthony Horowitz schrijft thrillers. Eigenlijk kan je best wel zeggen dat hij de Stephen King is van de jeugdliteratuur al heb ik nog nooit een boek van King gelezen. Niet omwille van het snobisme ofzo. Gewoon, geen ervaring mee. Ondertussen is Horowitz zo bekend dat hij gerust een van de beroemdste jeugdschrijvers mag genoemd worden en zijn stijl is: spannend, humoristisch en vlot. Ik denk dat elk kind zijn boeken wel leuk zal vinden. Serieus. Tip: Anthony Horowitz (om niet weer alles te schrijven). Zelfs zij die niet graag lezen zullen er plezier aan hebben.

Ik ga deze post, die ondertussen heel lang is geworden, afsluiten met een paar klassieke auteurs en klassiekers in opsomming. Ze zijn oud maar nog steeds heel goed te lezen. Klassiekers zijn klassiekers om een reden:

Winnie De Poeh: prachtig geschreven. Winnie De Poeh heb ik ontdekt rond m'n twintigste, jawel. Via via ontdekt en die verhalen zijn zo betoverend dat ik een heel duur boek dat het verzameld werk is over Winnie rond m'n dertigste in een van de leukste boekhandels en kinderwinkels voor kinderen, De Olifant, heb gehaald.

Alleen Op De Wereld: ook ontdekt rond m'n twintigste en sindsdien ben ik verliefd op de naam Rémi. Omdat hij een van m'n favoriete boekenhelden is. Het klassieke verhaal is een van de mooiste ooit gelezen en ik vind het zo mooi dat ik het boek gratis weggaf aan iemand die graag leest. Inmiddels weer in m'n bezit. Dat moet, hoor.

Sprookjes en fabels van eender wie: waaronder beroemde sprookjes van Grimm, Andersen en fabels van De La Fontaine. Assepoester is trouwens niet van Grimm maar van Perrault. En de gebroeders Grimm waren gebroeders die sprookjes die van mens op mens werden verteld opschreven omdat ze aan taalonderzoek deden. Maar misschien hebt u de film gezien en vertel ik oud nieuws, eigenlijk heb ik de film zelf nooit gezien dus ik weet niet of het al dan niet om oud nieuws gaat. Ik vertel het gewoon.

Charles Dickens: hoe zou ik Charles Dickens niet kunnen vermelden? 19e eeuwse auteurs vind ik bijzonder prettig om te lezen omdat de roman toen nog niet zo heel lang bestond, twee eeuwen is kort in de geschiedenis, en het in de negentiende eeuw een soort van Gouden Romantijd beleefde. Heel slecht uitgedrukt. John Fowles is een twintigste eeuwse auteur voor volwassenen die in de traditie van de negentiende eeuw schrijft en het ook wel es heeft over Darwin enzo. Goeie auteur. Dickens is een instituut zoals Shakespeare. Charles Dickens en Shakespeare zijn de moeite. Ja, ik citeer Shakespeare soms. Jaha.

En een speciale vermelding voor Toon Tellegen: ik kon hem gerust bij de fabels vermelden maar ik heb gewoon iets met Toon. Zijn gedichten zijn zo mooi en zijn fabels zijn van het type geniaal. Alweer een woordkunstenaar.

Ik denk wel dat dit mijn favoriete jeugdauteurs zijn. Ik heb nog wel wat tips te geven maar deze post is nu al zo lang.