dinsdag 14 december 2010

De Antwerpse mentaliteit. Nog es.

Antwerpenaren schrikken er doorgaans van dat ze niet erg geliefd zijn buiten hun eigen agglomeratie. Dat ze steevast 'het buitenland' of 'de parking' noemen van 'Antwerpen is 't Stad en de rest is parking'. "De parking moet maar zwijgen!" Nog een ontzettend populaire facebookgroep, heel snel heel populair geworden is: 'Antwerpenaren zijn niet arrogant, ze zijn gewoon beter.' Vele Antwerpse vrienden van me hebben zich enthousiast bij die groep aangesloten en de tegengroep 'Antwerpenaren zijn niet beter, ze zijn gewoon arrogant' trekt amper leden. Een Antwerpenaar maakte zich speciaal lid om de reactie te posten 'Jullie hebben ongelijk want kijk es hoeveel leden we hebben in vergelijking met jullie.' Tja, je vraagt je af waarom niet iedereen van ze houdt. Die arrogantie in de provinciestrijd 'We gaan da hier es rap winnen!' spreekt boekdelen. Kempenaars scheidden zich af en richtten een eigen groep op na de zoveelste 'Antwerpen is 't Stad en de rest is parking.' En na de sussende woorden van de oprichtster 'Het gaat hier wel over de provincie.', een paar minuten erna alweer een 'Antwerpen is 't Stad en de rest is parking.'
Ik moet toegeven dat ik het vroeger ook best raar vond dat Antwerpenaren niet populair waren in de rest van Vlaanderen maar ergens begrijp ik het wel. Het moet ongelooflijk irritant zijn om steevast te moeten horen dat Antwerpen de hoofdstad is van Vlaanderen (da's Brussel dus). Onze burgemeester zijn reactie op de vraag: "Wat zou u ervan vinden als Antwerpen de hoofdstad werd in Vlaanderen?" "We zijn het al." Onze burgemeester, ons voorbeeld. En Erik Van Looy steekt zijn voorliefde voor het 'Antwerpen is 't Stad en de rest is parking' niet bepaald onder stoelen of banken. "Ik moet toegeven dat ik hou van die leuze." was ongeveer wat hij zei. De televisiepresentator. Ik kan best wel begrijpen dat het irritant is voor anderen. Dat men massaal in West-Vlaamse, Gentse, Limburgse televisieseries ongegeneerd Antwerps spreekt. Een Limburgse fruitboer met een Antwerps accent. Yeah. De Gentse flikken die gewoon Antwerps spreken. Yeah.
Toen ik op jeugdvakanties ging met jongeren uit heel Vlaanderen waren het altijd de Antwerpenaars die het eerst opvielen. Omdat Antwerpenaren een groot bakkes hebben. Bij de kennismaking kwam er steevast het uurtje iedereen uitlachen die niet uit Antwerpen komt: "En is de beschaving bij jullie al doorgebroken?" "En hoe staat het met de koeien? Dat zijn je beste vrienden?" Alle Antwerpenaren lachten zich luidkeels een bult en de anderen natuurlijk niet. Na het uurtje smakelijk uitlachen had je twee mogelijkheden: ofwel werden ze ongemeen populair ofwel bleven ze irritant en iedereen uitlachen die met een niet-Antwerps accent sprak: "Die kunnen niet praten! Die kunnen écht ni praten! Leerd ies klappe!" (leer es praten) Als ze populair werden kon het gebeuren dat niet-Antwerpenaren mee enthousiast liedjes over Antwerpse café's zongen. Echt waar. Is echt gebeurd. En later moest er beslist worden afgesproken. In Antwerpen, natuurlijk. Ik heb al es zo'n onofficiële en officiële reünie bijgewoond. In Antwerpen. Dat spreekt vanzelf.
Nog een leuke eigenschap van Antwerpenaren is dat ze iedereen gaan verbeteren die niet-Antwerps spreekt. Op een taalkamp was er een meisje uit Oostende die vroeg: "Zie je mee?" (Ga je mee?"). Wij begrepen er totaal niks van, ze moest het een paar keer herhalen en vrij lang uitleggen wat ze eigenlijk bedoelde want we stonden verstomd. Wanneer we het eindelijk begrepen hadden wij: "Ah, zijde gij mee. Ge moet zijde gij mee zeggen." Ook het accent wordt verbeterd: "Het is niet dadde (met een open a, de correcte a eigenlijk) maar dà (met scherpe a)". Vreselijk eigenlijk. Als ze erop worden gewezen dat hun a te scherp klinkt willen sommige Antwerpenaren je niet geloven: "Dà kàn ni!", hun scherpe a is de enige correcte uitspraak en de rest van Vlaanderen zit fout. Ik kan me herinneren dat in het middelbaar de uitspraakles een heel gedoe was. We hadden er echt heel veel moeite mee dat onze uitspraak werd afgekeurd en we vonden het verschrikkelijk om onze a aan te passen. Sommigen weigerden gewoon. Zelfs niet voor een lesuurtje lang. En sommige Antwerpenaren beweren dat ze fysiek niet in staat zouden zijn om een minder scherpe a te fabriceren. Heel serieus: "Nee echt, ik kan dat niet. Fysiek lukt mij dat echt niet." Heb ik toch al een paar keer meegemaakt. Voor een West-Vlaming is het moelijker om de g/h correct te gebruiken en toch proberen ze het (ik had een West-Vlaming in mijn dictieklasje zitten en als hij z'n mond open deed en met moeite de g en h correct probeerde te gebruiken werd hij door iedereen uitgelachen. Including de dictieleraar).
Antwerpenaren zijn dus niet echt geliefd. Op forums lees ik soms, van mensen die een dagje Antwerpen hebben aangedaan: 'En bij deze was het de laatste keer dat ik in Antwerpen kwam. Antwerpen is een mooie stad maar wat een k*tvolk.' En dan een Antwerpenaar die snel reageert: 'Da's goe, want wij willen u ook niet in onze stad. Blijft maar weg. Uit gouden korenaren schiep God de Antwerpenaren. Uit het restant alle anderen van het land.' Ook zo'n leuze die het goed doet in Antwerpen. En Antwerpenaren willen altijd en overal es 'tegoei hun gedacht' kunnen zeggen. "Voilà, da vinkik ervan." (Voilà, dat vind ik ervan). Totaal ongevraagde meningen spuien lijkt wel een Antwerpse hobby. Siegfried Bracke, een Gentenaar, vertelde de anekdote dat hij in een Antwerpse bloemenwinkel zonder enige aanleiding werd uitgescholden door een Antwerpenaar: "Gij se klootzakske" en meer van dat moois. In het Antwerps. Natuurlijk. Omdat de man het niet eens was met iets wat Siegfried had gedaan op televisie. Die man wou es tegoei zijn gedacht kunnen zeggen. Steve Stevaert was behoorlijk gefrustreerd nadat hij vaststelde dat Antwerpenaren steen en been klaagden over de Leien (vier straten die van Noord naar Zuid gaan) en dat het echt niet meer kon en beschamend was voor een stad die vervelende kasseien en toen hij er eindelijk iets aan deed klaagden Antwerpenaren steen en been over de werken op de Leien en dat het eigenlijk niet meer kon en dat het niet goed is voor het toerisme en dat zo'n opgebroken straat vervelend is. Steve Stevaert was behoorlijk kwaad en had het wel effe gehad met de Antwerpse mentaliteit.
En Antwerpenaren zijn helemaal niet geïnteresseerd in wat er in de rest van het land gebeurt. De Gazet van Antwerpen is de populairste krant. De Frut. Een Limburgse vroegere collega van me vroeg of we op de hoogte waren van de verbouwingswerken in een zwembad in Tongeren, want dat kwam wel es in het nieuws. Wij zeiden natuurlijk: "Nee." lachten, keken al spottend en waren enorm verbaasd dat ze ons die vraag stelde. Het werd even een pijnlijke stilte en een van ons blaasde zelfs en draaide met haar ogen van "Alsof wij ons gaan bezighouden met het nieuws uit Tongeren." Iets wat we allemaal ongetwijfeld dachten. Wat een volk. Heel beleefd. Zo was er ook die keer toen een Brabantse vriend van me, die al een tijdje in Antwerpen woont, langs zijn neus weg zei dat hij niet uit Antwerpen kwam. Hij praat echt vrij mooi, met nauwelijks een accent. Zijn langs z'n neus weg boodschap werd beantwoord met een "Joa, dà hoeërde wèl." (Ja, dat hoor je wel), bijzonder plat uitgesproken door een vriend van me die afgezien van op het werk altijd en overal bijzonder plat Antwerps spreekt. Die "Joa, dà hoeërde wèl." werd gevolgd door een lachje naar mij toe en vervolgens zaten we hem een beetje spottend uit te lachen omdat hij niet in Antwerpen was opgegroeid en geen Antwerps accent had. Antwerpenaren, je vraagt je af waarom ze niet geliefd zijn. Oh ja, en de vroegere Limburgse collega werd ook wel es van tijd tot tijd met haar accent belachelijk gemaakt. Dat hoort er gewoon bij. En alle Antwerpenaren lachen dan.
Antwerpenaren kunnen inderdaad wel es irritant arrogant doen maar eigenlijk zwanzen (grappen maken, niet echt menen wat je zegt) ze gewoon. Dus als ze je uitlachen met je andere accent zwanzen ze gewoon. En je mag met hen ook best lachen alleen niet met de Antwerpse kathedraal. De kathendroal. Antwerpenaren zijn verbaasd als ze horen dat er nog kathedralen zijn buiten de Antwerpse. En dat de Schelde niet alleen door Antwerpen loopt. Een Gentse kerel moest dit ooit echt bewijzen aan een Antwerpse man die maar niet kon geloven dat de Schelde ook door Gent liep: "Da's straf da!"). Het is gewoon dé kathedraal, net als hét Stad. Maar veelal zwanzen Antwerpenaren dus. Alleen wordt die typische Antwerpse zwans niet echt begrepen buiten hét Stad. De botsing der culturen. Inburgeringscursus Antwerpenaar. En dit berichtje is met een knipoog bedoeld. Evengoed kan ik talloze positieve eigenschappen van ze opnoemen waarvan jovialiteit toch wel een van de leukste is. Samen een terraske doen en een Bolleke (populair Antwerps bier) drinken. Waarschijnlijk trakteert hij je nog want "Gij zij zene moat". (jij bent zijn vriend). Voor een Antwerpenaar in een goede bui op café of restaurant is iedereen zijn vriend. Fact.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten