Ik kan niet precies zeggen wat iets tot een cultfilm maakt. Het moet natuurlijk wel een cultfollowing hebben: een bende fanatieke fans die de film haast kunnen citeren, maar verder is cult een nogal vaag begrip. Ik ga ze dus maar proberen onder te verdelen.
klasse cult 1: the classic too bad to be true movies:
De naam zegt het eigenlijk zelf al: gewoon heel heel heel slechte films die Costa! als een Citizen Kane doen lijken. Er is werkelijk niks in deze films dat je niet hilarisch slecht kan noemen: de dialogen, de acteurs, het scenario, de geloofwaardigheid, ... Werkelijk alles rommelt. Ed Wood is zowat de bekendste regisseur binnen het genre (Tim Burton maakte een hele mooie film over hem met een prachtige rol van Johnny Depp als Ed Wood) en zijn films zijn nog goed te bekijken ook. Dit in tegenstelling tot de allerslechtste film allertijden, Manos: The Hands of Fate. Ik heb hem liggen maar hij is zo saai dat een minuut wel een uur lijkt. Ook de titels kunnen voor onbedoelde lachsalvo's zorgen.
Classics: Glen or Glenda, Plan 9 from Outer Space, Santa Claus Conquers the Martians, Manos: the Hands of Fate, The Incredibly Strange Creatures Who Stopped Living and Became Mixed-Up Zombies, ook de Turkse Stars Wars is de moeite.
klasse cult 2: Trash Movies:
Bad taste movies, films die de morele, esthetische grenzen ver overschrijden en de burgerlijke waardes compleet onderuit halen, kortom: gewoon de hele slechte smaak cultiveren. Voor Peter Jackson helemaal acceptabel met Lord of the Rings ging maakte hij Meet The Feebles, een hilarisch voorbeeld van bad taste. Maar de master himself is natuurlijk John Waters, Pink Flamingos (wat hij zelf omschreef als 'an excercise in poor taste') is zowat de smerigste film die ik ooit gezien heb (als ik Cannibal Holocaust niet meereken, maar dat was niet echt om te lachen). Andy Warhol zou ook vooral Trash films hebben gemaakt, ik heb altijd heel erg van Andy Warhol gehouden.
klasse cult 3: the 'hello?' bizar movies
Het zogenaamde type film 'waarvoor je moet zijn'. De dialogen, de karakters, het verhaal is zo bizar, zo apart dat vele mensen gewoon zullen afhaken en het een bende gekken bij elkaar zullen noemen. Ik denk dan aan de bekendste voorbeelden: The Rocky Horror Picture Show en Little Shop of Horrors. Films die gewoon zalig lekker over the top gaan. Doe eens gek, dans op een banaan op de tafel op de stoel.
klasse cult 4: too violent too be true movies
horror B-movies, bepaalde Japanse films en low budget underground movies waarin koppen expliciet worden afgehakt, tenen worden uitgerukt, mensen voor de camera aan stukken worden gescheurd. Het eerder vernoemde Cannibal Hollocaust past daar helemaal in of de infamous Ilsa-reeks (o.a. Ilsa, Harem Keeper of the Oil Sheiks, een reeks die tegelijkertijd ook too bad en complete trash is).
(begrijpelijkerwijze geen voorbeeld in dit geval)
klasse cult 5: the cultural movies
De zogenaamde hardcore cinefiele verantwoorde films met veelal een filosofische, literaire inslag. De bekendste film (die steevast als een cult movie wordt genoemd) is Blade Runner. Blade Runner is een film die ergens in m'n top 10 beste films ooit gezien staat en ik dacht dat hij toch wel vrij toegankelijk was tot ik hem enkele jaren geleden aan een groep jongeren liet zien (van 16 tot 18 jaar, zelf was ik 19 toen ik hem voor het eerst te zien kreeg) en slechts een van al die jongeren vond hem goed. Dus ja. Verder is Peter Greenaway ook een goed voorbeeld van een high (soms zelfs helemaal ontoegankelijke) culture regisseur. The Pillow Book is wel een aanrader.
En dat dekt zo ongeveer de lading, vermoed ik. Tja, je hebt natuurlijk ook wel mensen die elke niet-Hollywoodiaanse, Arthouse, zwart/wit, Lynch, Cronenberg, Solondz en dies meer-film al als cult beschouwen, maar ik bedoel dus wat werkelijk voor cult mag doorgaan. Of wacht es even, na nadere inspectie worden volgens Wikipedia net die regisseurs ook tot cult gerekend. Laat ik m'n eigen visie hier dan maar cultiveren.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten